Anoreksja
Anoreksja towarzyska, seksualna i uczuciowa odnosi się do kompulsywnego unikania bliskości, intymności, więzi i przyjemności, zarówno emocjonalnej, jak i fizycznej.
Choć nazwa przywodzi na myśl zaburzenia odżywiania, jej znaczenie w obszarze relacji dotyczy odcinania się od „pokarmu”, jakim jest kontakt z innymi ludźmi — uczuć, troski, bliskości, dotyku, przyjaźni, zaangażowania.
To nie jest zwykła nieśmiałość czy wstyd. To przymus, który może działać latami, często niepostrzeżenie.
Jak może przejawiać się anoreksja?
Każda osoba doświadcza jej inaczej. Oto najczęstsze formy:
wieloletnie unikanie relacji uczuciowych lub seksualnych,
bycie w związku bez doświadczania realnej bliskości,
izolowanie się od ludzi mimo głębokiej tęsknoty za kontaktem,
ograniczanie więzi wyłącznie do wybranych osób (np. tylko do dzieci),
odrętwienie emocjonalne odbierane jako „spokój”,
stałe trzymanie ludzi na dystans, nawet jeśli są życzliwi,
kompensowanie bliskości fantazjami lub idealizacją,
przekonanie o niezasługiwaniu na przyjaźń, seks czy miłość,
blokowanie spontaniczności i wycofywanie się nawet z bezpiecznych relacji.
Wspólne dla tych doświadczeń jest rezygnowanie z bliskości — często wbrew własnym potrzebom.
Dlaczego anoreksja jest tak trudna do rozpoznania?
jej objawy wynikają z tego, czego nie robimy: nie angażujemy się, nie zbliżamy, nie odsłaniamy,
może wyglądać jak introwersja, samowystarczalność, powaga czy duchowość,
bywa przykryta innymi nałogowymi wzorcami,
odrętwienie emocjonalne może być mylone z równowagą,
osoba może nie znać innego sposobu funkcjonowania, bo nigdy nie doświadczyła zdrowej bliskości.
Wiele osób odkrywa anoreksję dopiero wtedy, gdy widzi, że życie mija bez więzi, przyjaźni, relacji, miłości czy pełnej intymności, choć gdzieś pojawia się tęsknota.
Czym anoreksja różni się od naturalnego lęku przed bliskością?
Anoreksja to:
automatyczne unikanie,
przymusowe wycofywanie się,
niezdolność do przyjmowania lub dawania miłości,
utrzymywanie odległości mimo pragnienia kontaktu,
wzorzec tak zakorzeniony, że działa bez świadomej decyzji.
To nie ostrożność — to nałogowy mechanizm odrzucania bliskości.
Jak wygląda moment uświadomienia sobie anoreksji?
Wiele osób zauważa ją dopiero wtedy, gdy:
czuje samotność pomimo potrzeby bliskości,
powtarza te same wzorce dystansu,
doświadcza lęku przed relacjami i jednocześnie głodu kontaktu,
wybiera osoby niedostępne lub relacje jednostronne,
odczuwa odrazę do seksu, dotyku lub odsłonięcia,
nie potrafi wyjść z izolacji mimo prób,
ma głębokie przekonanie o „niezasługiwaniu”.
Istnieje zestaw 50 pytań, które pozwalają lepiej przyjrzeć się swojemu funkcjonowaniu. Dotyczą one m.in.:
samotności, której nie potrafisz zmienić,
unikania bliskości i kontaktów towarzyskich,
trudności w relacjach mimo ich pragnienia,
odrętwienia emocjonalnego,
lęku przed odsłonięciem się,
sabotowania rodzących się więzi,
wybierania osób niedostępnych,
rezygnacji z własnych potrzeb na rzecz innych,
przekonania, że jesteś „nie dość” dobry, atrakcyjny czy wartościowy,
poczucia odrzucenia, nawet jeśli nikt Cię nie odrzuca,
niechęci lub strachu przed seksem,
narzucania sobie perfekcji przed zaangażowaniem,
poczucia, że miłość i bliskość są „nie dla mnie”.
Nie ma progu decydującego.
Najwięcej mówi to, co czujesz, czytając te pytania.
Praca nad wyjściem z anoreksji opiera się na stopniowym:
zauważaniu wzorców,
rozumieniu ich źródeł,
budowaniu nowych sposobów tworzenia więzi,
otwieraniu się na kontakt z innymi w bezpiecznym tempie,
rozwijaniu życia towarzyskiego, uczuciowego i seksualnego w zgodzie ze sobą.
To proces indywidualny, bez presji i bez wymagań.
Każdy, nawet minimalny krok, jest znaczący.
Osoby pracujące nad anoreksją towarzyską, seksualną i uczuciową z czasem odkrywają:
zdolność do tworzenia więzi,
możliwość budowania bliskich relacji,
przyjaźnie, partnerstwa, czasem rodziny,
albo spokojne życie w pojedynkę — już nie wynikające z przymusu,
zanik barier i autosabotażu,
powrót emocjonalnej żywotności,
wewnętrzną pogodę ducha i poczucie bezpieczeństwa.
Po rozpoznaniu w sobie elementów anoreksji mogą pojawić się różne emocje: ulga, wstyd, opór, zaciekawienie, smutek, nadzieja.
To naturalne.
Najważniejsze jest to, że nie trzeba przechodzić przez to samotnie.
Możesz skorzystać z dostępnych zasobów we własnym tempie i bez żadnych zobowiązań.